«Τρελές» ιδέες για ένα ανθρώπινο μέλλον

Πέντε λύσεις για καθαρή ενέργεια και λιγότερα τοξικά στο περιβάλλον, που φαντάζουν παρανοϊκές, προτείνουν οι επιστήμονες.
The Guardian
Τρελές ιδέες αλλά λογικοί επιστήμονες μάς υπόσχονται ένα καλύτερο μέλλον… Τι μπορεί να θεωρηθεί «παλαβή ιδέα» στη σύγχρονη επιστήμη; Μάλλον τίποτα. Αυτό, τουλάχιστον, διδάσκει η μέχρι σήμερα πορεία της επιστημονικής αναζήτησης. Ποιος θα μπορούσε να διανοηθεί, στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, ότι κάποτε ένας άνθρωπος θα περπατούσε στο φεγγάρι ή ότι θα φτιάχναμε μηχανές που θα μπορούσαν να «φωτογραφίζουν» τον εγκέφαλό μας ενώ λειτουργεί. Ολες αυτές οι «τρελές ιδέες» σήμερα αποτελούν πραγματικότητα. Η επιστημονική αναζήτηση είναι κατά κύριο λόγο προνόμιο των τολμηρών που δεν φοβούνται να προτείνουν ακόμα και το πιο παράλογο για να βρουν λύση σε κάθε πρόβλημα.
Τέτοιες - εκ πρώτης παράλογες - είναι και οι λύσεις που ακολουθούν. Η θερμότητα που εκπέμπει το ανθρώπινο σώμα, ίσως, μελλοντικά να θερμαίνει ολόκληρα κτίρια. Μπορεί τα φορτηγά να κινούνται με «καύσιμο» σοκολάτα και το δάπεδο πάνω στο οποίο περπατάμε να είναι καλυμμένο με τυρόγαλα. Απίστευτο; Ναι, μεν, αλλά ως φαίνεται αληθινό. Οι λύσεις αυτές μπορεί εκ πρώτης να προκαλούν γέλια και μοιάζουν παρανοϊκές ίσως, όμως, αποδειχθούν θαυματουργές. Ας περιμένουμε, λοιπόν, να δούμε.
1 Θέρμανση από το σώμα μας
Στη Στοκχόλμη πρόκειται να αιχμαλωτίζουν τη θερμότητα που αποβάλλει το σώμα των επιβατών που επισκέπτονται τον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό και θα θερμαίνουν με αυτή νερό, που θα διοχετεύεται σε διπλανό κτίριο γραφείων και θα το ζεσταίνει.Η νέα μέθοδος είναι τουλάχιστον επαναστατική. Ταυτόχρονα υλοποιήθηκε με τόση ευκολία και χωρίς την παραμικρή αντιπαράθεση των εμπλεκόμενων πλευρών. Ισως, τελικά, να είναι εξαιρετικά εύκολο να ξεπεραστούν τα όρια της κοινής λογικής.Ο Καρλ Σούντχολμ, της κατασκευαστικής εταιρείας Jernhusen A.B. εξηγεί πώς συνελήφθη η πρωτοποριακή ιδέα: «Βρισκόμασταν σε μια συνάντηση, μιλούσαμε και πίναμε καφέ, όταν ξαφνικά κάποιος έδειξε από το παράθυρο τον σταθμό και είπε: «Λοιπόν, πώς χρησιμοποιείται όλη τη θερμότητα που υπάρχει εκεί μέσα;». Εκανε δυο τρία σχέδια και αυτό ήταν όλο.Ηδη, έχει ολοκληρωθεί το στάδιο του σχεδιασμού και τώρα ολοκληρώνονται οι εργασίες που αφορούν τις διάφορες λεπτομέρειες. Η κατασκευή του έργου θα ξεκινήσει το φθινόπωρο, ενώ το προβλεπόμενο κόστος του δεν ξεπερνά τα 33 χιλιάδες ευρώ. Ταυτόχρονα η αναμενόμενη μείωση των εξόδων που δαπανώνται για θέρμανση αγγίζει 15%. «Δεν είναι και τόσο πολύπλοκο», καταλήγει ο κ. Σούντχολμ. «Απαιτήθηκε απλώς η τοποθέτηση κάποιων σωλήνων και αντλιών ύδατος. Να σας πω την αλήθεια, απορώ γιατί δεν το σκέφτηκε κανείς πριν από εμάς».
2 To πιο γλυκό καύσιμο...
Δεν είναι μυστικό ότι η σοκολάτα είναι από τα πιο καλά πράγματα που έχει η ζωή μας. Το καλύτερο, όμως, είναι ότι τα υπολείμματα του γλυκού εδέσματος μπορούν να μετατραπούν σε καύσιμο που δεν θα επιβαρύνει το περιβάλλον λύνοντάς μας όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε λόγω υπερθέρμανσης του πλανήτη.Τα εργοστάσια παραγωγής σοκολάτας παράγουν πολλά απόβλητα, τα οποία, μάλιστα, προσεγγίζουν το 5 έως 10% της συνολικής παραγωγής. Αυτά χρησιμοποιούνται, κατά κύριο λόγο, ως ζωοτροφή ή καταλήγουν στις χωματερές.Τα βιοκαύσιμα που παράγονται από εξειδικευμένες καλλιέργειες αποδεικνύονται όλο και περισσότερο προβληματικά για το περιβάλλον αντιθέτως, όσα παράγονται από τα απόβλητα μοιάζουν, επί του παρόντος, ασφαλή για τον πλανήτη.
Οπως είναι γνωστό λίγη σοκολάτα μπορεί να κάνει… θαύματα και όχι μόνο για τη βελτίωση της ψυχικής μας διάθεσης, αλλά όπως ανακάλυψαν και για το ενεργειακό πρόβλημα. Στην εταιρεία Ecotec διαπιστώθηκε ότι η σοκολάτα είναι δυνατόν να παράγει αρκετή ενέργεια ώστε ένα φορτηγό να διασχίσει την Σαχάρα. Μπορεί, βέβαια, να χρειάστηκαν τέσσερις τόνοι ραφιναρισμένης σοκολάτας για την ολοκλήρωση του ταξιδιού αλλά πρόκειται για ένα απειροελάχιστο ποσοστό των αποβλήτων της παραγωγής γλυκίσματος που παράγονται ετησίως στη Βρετανία. Η Ecotec αναζητεί αναλόγως θαυματουργές ικανότητες και σε άλλα διατροφικά υπολείμματα. Βέβαια, όποιος θέλει πραγματικά να σώσει το περιβάλλον δεν έχει παρά να επιλέξει το ποδήλατο ή τα πόδια του για τις μετακινήσεις. Σίγουρα, όμως, η σοκολάτα είναι καλύτερη, από πάσης απόψεως, από οποιοδήποτε ορυκτό καύσιμο.
3 Θαυματουργά τα απόβλητα
Η «κοπρανοφοβία», η υπερβολική φοβία των ανθρώπινων περιττωμάτων, είναι εξαιρετικά συνηθισμένη. Στη Δύση θεωρούμε δεδομένο ότι τα προϊόντα της πέψης καταλήγουν στις σύγχρονες τουαλέτες και δεν τα ξαναβλέπουμε - ευτυχώς - ποτέ. Γιατί, όμως, πιστεύουμε ότι αυτό επιβάλλει ο πολιτισμός; Αραγε, μήπως, χάνουμε από τούτη την πρακτική;.Τα ανθρώπινα απόβλητα είναι θησαυρός. Ο Τζόζεφ Τζένκινς συγγραφέας του «Τhe Humanure Handbook» υπολόγισε ότι αν τα απόβλητα όλου του πλανήτη είχαν μετατραπεί το 2000 σε λίπασμα θα κερδίζαμε 18.67 δισ. δολάρια. Επίσης, όταν τα περιττώματα συγκεντρώνονται και κλείνονται σε αεροστεγείς συσκευασίες για να εξακολουθήσει η αναερόβια πέψη, παράγουν βιοαέριο που χρησιμοποιείται ως καύσιμο για φούρνους μαγειρέματος και συστήματα θέρμανσης. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμα στα αυτοκίνητα.
Ως το 2010 η Κίνα θα δώσει «βιοαέριο» σε 50 εκατομμύρια σπιτικά για να καλύψουν τις ενεργειακές τους ανάγκες. Στην Ουγκάντα οι αγρότες ήδη εκπαιδεύονται στην κατασκευή βιοαερίου από ανθρώπινα και ζωικά απόβλητα, ενώ στη Σουηδία το παράγουν από τη σήψη των πτωμάτων ζώων και το χρησιμοποιούν ως πηγή ενέργειας.
4 Αφθονο ζεστό νερό από τους δρόμους
Είναι κυριολεκτικά ένας φαύλος κύκλος αλλά η ολλανδική εταιρεία, Road Energy Systems, μπορεί και αποκομίζει από αυτόν οφέλη. Κατασκεύασε ένα οδόστρωμα με στρώμα ασφάλτου (καλό αγωγό της θερμότητας), κάτω από το οποίο υπάρχει δίκτυο σωληνώσεων από τις οποίες περνάει νερό. Το νερό απορροφά τη θερμότητα που δημιουργείται από τα αυτοκίνητα που κινούνται πάνω στο δρόμο καθώς και από τις ηλιακές ακτίνες. Στη συνέχεια το νερό διοχετεύεται και αποθηκεύεται σε θερμομονωμένη δεξαμενή μέχρις ότου χρειαστεί. Ηδη, έχει εγκατασταθεί και λειτουργεί τέτοιο σύστημα το οποίο παρέχει ενέργεια σε τέσσερα κτίρια γραφείων στο Σαργούντε της Ολλανδίας. Μένει να δούμε κατά πόσον θα χρησιμοποιηθεί ευρύτερα.
5 Τυρόγαλα για γυαλιστερά δάπεδα
Σίγουρα πιστεύετε ότι οι τυροκόμοι και οι κατασκευαστές ξύλινων δαπέδων δεν έχουν και πολλά κοινά. Η πραγματικότητα, όμως, σας διαψεύδει. Ομάδα του Πανεπιστημίου του Μπέρλινγκτον στο Βερμόντ ανακάλυψε μια μέθοδο χρήσης τυρόγαλου για την επικάλυψη των δαπέδων. Η πρωτεΐνη του γάλακτος αποδείχθηκε καταπληκτικός παράγοντας σύνδεσης, που μπορεί να αντικαταστήσει όσα τοξικά διαλυτικά χρησιμοποιούνται σήμερα για την επικάλυψη των ξύλινων δαπέδων.
Ο Αντριου Μέγιερ, της Vermont Natural Coatings, που εμπορεύεται το μάλλον εύγεστο υλικό για την κάλυψη των δαπέδων, υποστηρίζει ότι η πελατεία του είναι ενθουσιασμένη: «Πολλοί κατασκευαστές δαπέδων, που χρησιμοποιούσαν επί χρόνια άλλα προϊόντα, δοκίμασαν την πρωτεΐνη του γάλακτος και λένε ότι τώρα όταν τελειώνουν τη δουλειά τους δεν παθαίνουν πονοκεφάλους, ούτε νιώθουν εκνευρισμό. Προφανώς, τα τοξικά αέρια έχουν μειωθεί στο ελάχιστο και έτσι δεν πρέπει να μετακομίσεις για να βάψεις με βερνίκι το παρκέ σου».
Οι κτηνοτρόφοι είναι ευτυχείς, οι φίλοι του περιβάλλοντος επίσης, και τα πατώματα αστράφτουν. Τι άλλο θα μπορούσαμε να θέλουμε;

Η Καθημερινή - 26/01/08