Τρίτη 27 Μαΐου 2008

Διοικητική μεταρρύθμιση. Πολιτική σκοπιμότητα ή εθνική επιταγή.

Η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι, ακόμη και μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 χωρών, το πιο συγκεντρωτικό κράτος. Μετά από 3 Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης, μετά από τόσες διακηρύξεις για περιφερειακή ανάπτυξη και ανασυγκρότηση, δυστυχώς η χώρα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προβλήματα συνοχής και μαρασμού της υπαίθρου.
Είναι γεγονός πια ότι αυτή η κατάσταση δεν μπορεί να συνεχιστεί. Αυτό το συγκεντρωτικό κράτος δεν έχει μέλλον. Είναι πια ώριμες οι συνθήκες, πολιτικά και κοινωνικά, για την οριστική διαμόρφωση ενός νέου πολιτικού και διοικητικού συστήματος. Είναι προς το συμφέρον της χώρας και των πολιτών.
Η διοικητική μεταρρύθμιση πρέπει να ξεκινήσει από πάνω προς τα κάτω.
Απαιτείται ένα κράτος μικρότερο, ευέλικτο με επιτελικό ρόλο. Ένα κράτος με λιγότερα Υπουργεία και λιγότερους κρατικούς φορείς. Φορείς οι οποίοι θα ασκούν ελεγκτικό και εποπτικό ρόλο, για την ορθή λειτουργία των θεσμών.
Είναι επίσης επιτακτική η ανάγκη για δύο βαθμούς Αυτοδιοίκησης. Την αιρετή Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση και την αιρετή Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Περιφέρεια με εκλεγμένο Περιφερειάρχη και Περιφερειακό Συμβούλιο, που θα προγραμματίζει περιφερειακές και αναπτυξιακές πολιτικές, με οικονομική αυτοτέλεια, για να μπορεί και να αποφασίζει και να υλοποιεί. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο οι Νομαρχίες θα αποτελούν τον αποκεντρωμένο θεσμό της Περιφέρειας με διοικητικό ρόλο.
Δήμο, ισχυρό, βιώσιμο, με οικονομική αυτοτέλεια και ανταγωνιστικό. Αυτό απαιτεί σε πολλές των περιπτώσεων, συνενώσεις σε ήδη υπάρχοντες δήμους. Όχι αυθαίρετα και πρόχειρα. Με κριτήρια αυστηρά και αντικειμενικά. Δεν είναι απαραίτητα ένας μεγάλος δήμος πιο ισχυρός από ένα μικρότερο. Η μεταρρύθμιση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση απαιτεί προσεκτική προετοιμασία. Δεν πρέπει να είναι αυτοσκοπός η συνένωση των δήμων, αν δεν ικανοποιούνται συγκεκριμένα κριτήρια που θα τεθούν. Ούτε πρέπει η συνένωση να εξυπηρετεί κομματικούς σκοπούς ή μικροπολιτικές σκοπιμότητες. Η ιδιομορφία της χώρας μας, επιβάλλει την ικανοποίηση αρκετών κριτηρίων, πριν γίνουν τα επόμενα βήματα.
Ο αποσαφηνισμός του πεδίου άσκησης των αρμοδιοτήτων από κάθε επίπεδο εξουσίας, η ορθολογική κατανομή των πόρων για την άσκηση των αρμοδιοτήτων, η εξασφάλιση της πολιτικής και κοινωνικής συναίνεσης, είναι στοιχεία που μπορούν να προδικάσουν ένα επιτυχημένο αποτέλεσμα.
Ένα σημαντικό στοιχείο το οποίο θα συμβάλλει στην νέα διοικητική μεταρρύθμιση, είναι η παράλληλη υλοποίηση του Εθνικού Χωροταξικού Σχεδιασμού της Ελληνικής Επικράτειας. Είναι μια συζήτηση που έχει ανοίξει από το ΥΠΕΧΩΔΕ και απαιτείται να προχωρήσει παράλληλα με τη νέα χάραξη την περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς πολλά στοιχεία και πολλές ενότητες χωρικές, αναπτυξιακές, κτλ θα καθοριστούν με την υλοποίηση του Εθνικού Χωροταξικού Σχεδίου, στο οποίο βέβαια πρέπει να έχουν λόγο οι υπάρχοντες θεσμικοί φορείς. Δεν πρέπει να αποφασιστεί και να εφαρμοστεί από το κράτος, δίχως να κατατεθούν απόψεις από τους αποκεντρωμένους φορείς (σημερινούς δήμους και νομαρχίες, παραγωγικούς φορείς).
Σε κάθε περίπτωση όμως, η διοικητική μεταρρύθμιση δε θα έχει καμιά πιθανότητα επιτυχίας, χωρίς την προηγούμενη εξασφάλιση οικονομικών πόρων. Πολιτική χωρίς χρήματα δε γίνεται.
Είναι κρίμα η Ελλάδα να χάσει αυτή την ευκαιρία για ανασυγκρότηση του διοικητικού συστήματος και της χώρας γενικότερα. Οι συνθήκες είναι πιο ώριμες από ποτέ. Οι προγραμματικές δεσμεύσεις της πλειοψηφίας των πολιτικών κομμάτων, αποδεικνύουν ότι πολιτική βούληση υπάρχει. Αν οι πολιτικές δυνάμεις προχωρήσουν σε ρήξεις με τοπικά μικροσυμφέροντα και με προκαταλήψεις, τότε θα δούμε τον πραγματικό ρόλο του κράτους, ως επιτελικού φορέα και τον ουσιαστικό ρόλο της αυτοδιοίκησης ως φορέα εφαρμογής αναπτυξιακών πολιτικών.

Δεν υπάρχουν σχόλια: